ZMIANY SKÓRNE U KOTA-BADANIE DERMATOLOGICZNE

Zmiany skórne u kota – badanie dermatologiczne. Zmiany skórne u kota mogą mieć wiele przyczyn, dlatego najważniejsza w postawieniu rozpoznania jest dokładna diagnostyka. Do najważniejszych etapów badania kota z chorą skórą należą:

dane z wywiadu
wyniki badania klinicznego
wynik badania dermatologicznego.

Zebrane dane pozwalają postawić wstępną hipotezę i ukierunkować wybór badań dodatkowych. Wyniki badań dodatkowych są konfrontowane z wstępnymi hipotezami rozpoznawczymi celem ustalenia ostatecznego rozpoznania.

ETAPY BADANIA DERMATOLOGICZNEGO

WYWIAD

Wywiad to pierwszy etap postępowania diagnostycznego. Rzetelny wywiad powinien trwać około 10 do 15 minut. Jego wyniki niejednokrotnie sugerują rozpoznanie. Dane z wywiadu najlepiej uporządkować na specjalnym formularzu, który nie pozwala na pominięcie ważnych aspektów oraz pozwala na uporządkowanie danych.

OPIS ZWIERZĘCIA

Rasa: znane są predyspozycje rasowe kotów do zachorowań, lecz odgrywają one mniejszą rolę niż u psów. Rasa nie decyduje o rozpoznaniu. W niektórych liniach kotów notuje się zwiększoną liczbę zachorowań: sfinks: pokrzywka pigmentacyjna, pers: zanikowo-pęcherzowa epidermoliza.
Płeć: niekastrowane samce, w związku pogryzieniami często chorują na ropnie podskórne oraz swoiste piodermie (nokardioza, promienica) oraz mogą zapadać na dermatozy związane z retrowirusami.
Wiek: rodzaj schorzeń dermatologicznych ma związek z wiekiem kota. Kocięta: dermatozty ektopasożytnicze (zapalenie uszu na tle świerzbowca usznego Otodectes cynotis, cheyletieloza, demodekoza) oraz grzybice. Koty < 1 roku: genodermatozy (zanikowa epidermoliza skórno-śluzówkowych połączeń, dysplazja mieszkowa, astenia skórna). Koty 0,5 – 3 lat: dermatozy alergiczne. Koty > 10 lat: dermatozy autoimmunologiczne, nowotwory skóry, zmiany skórne powiązane z chorobami wewnętrznymi.
Maść: koty białe i białouche są podatne na zachorowanie na słoneczne zapalenie skóry i raka płaskonabłonkowego
Ciężar ciała: należy precyzyjnie ustalić masę ciała, aby ocenić stan otłuszczenia oraz zweryfikować dawkowanie przyjmowanych lub przepisywanych leków. Ustalenie wagi pozwala także odnieść się do ilości wypijanej przez kota w ciągu 24 godzin wody – ważne w przypadku podejrzenia nadczynności kory nadnerczy.
Żywienie: rodzaj karmy ma znaczenie chorobach skóry na tle alergicznym. Często konieczne jest wprowadzenie diety eliminacyjnej.
Pochodzenie zwierzęcia: pewne hodowle, schroniska lub miejsca rozmnażania się kotów często są znane ze złej higieny oraz częstego występowania dermatoz zakaźnych (grzybice, świerzbowce uszne, cheyletieloza).

ŚRODOWISKO

Ogromne znaczenie ma domowe oraz zewnętrzne środowisko życia. Dywany i wykładziny znajdujące się w pomieszczeniach narażają kota na ekspozycję roztoczy kurzu domowego i zwiększają ryzyko alergii.
Przebywanie w starych domach, w piwnicach i na strychach sprzyja namnożeniu się pcheł i sprzyja alergizacji pchlej.
Przebywanie na zewnątrz predysponuje do określonych schorzeń pasożytniczych: (zapalenie uszu na tle świerzbowca usznego oraz trombikulozy), uczuleń: (alergia na ukąszenia komarów) i zakażeń grzybiczych oraz wirusowych (ospa u kotów polujących na gryzonie).
Pobyt w pewnych krajach lub określonych strefach geograficznych np. świerzbowiec drążący koci jest częstszy we Francji, niektórych rejonach Włoch, Szwajcarii Hiszpanii, Słowenii i Chorwacji. Również niektóre grzybice układowe są obserwowane w określonych strefach geograficznych.
Obecność innych zwierząt oraz ludzi w otoczeniu. Największe zagrożenia współbytowania to choroby takie jak: APZS, dermatozy zakaźne (grzybice, świerzbowiec uszny, cheyletieloza). Ponadto zakażenia mogą przenosić się z ludzi na koty i odwrotnie.
Stresujące zmiany w otoczeniu kota: przeprowadzka, zmiany umeblowania, pojawienie się lub utrata zwierzęcia bądź osoby mogą być przyczyną zmian skórnych powiązanych z zaburzeniami zachowań.

PRZEBIEG DERMATOZY

Początek dermatozy: znajomość tej daty pozwoli ustalić wiek, w którym pojawiły się zaburzenia, a także ocenić czas jej rozwoju.
Ostry lub przewlekły przebieg: ostry dotyczy np. dermatoz polekowych i wirusowych, przewlekły zaś dermatoz alergicznych i nowotworowych.
Pora roku (sezon): latem i jesienią częściej APZS, AZS, trombikuloza, uczulenia na ukąszenia komarów oraz ospa.
Rodzaj i początkowe rozmieszczenie zmian: są niezbędne do chronologicznej rekonstrukcji dermatozy. Gdzie pojawiły się pierwsze zmiany i jaki miały początkowo wygląd?
Świąd: obecność lub brak na początku i w przebiegu dermatozy.

Najważniejszy element rozróżnienia między dermatozami świądowymi i nieświądowymi. Początkowo nieświądowa dermatoza może się nią stać w trakcie przebiegu i rozwoju choroby.

W przypadku świądu należy ustalić:

czy świąd poprzedzał, był równoległy, bądź następowy w stosunku do pojawienia się zmian?
jakie jest nasilenie świądu i jego częstotliwość (okazjonalny, napadowy, stały, słaby, silny, obłędny itp.)
jak zwierzę reaguje na świąd?
jakich okolic ciała dotyczy?
jak świąd reaguje na kortykosterydy?

WCZEŚNIEJSZE I OBECNE LECZENIE

Następstwa wcześniejszego i aktualnego leczenia powinny być przedmiotem szczegółowej i krytycznej analizy. Należy zidentyfikować lek (nazwa preparatu) i ustalić:

dawkowanie
częstość i czas podawania
ewentualnych działania niepożądane
uzyskane wyniki leczenia.

W przypadku podejrzenia wystąpienia skórnych zmian polekowych należy natychmiast zaprzestać podawania wszystkich leków i po określonym czasie eliminacji ponownie rozpocząć leczenie.

BADANIE KLINICZNE

BADANIE OGÓLNE

Powinno być sumienne i obejmować dokładne badanie poszczególnych układów, co pozwoli na ustalenie objawów ogólnych i ich ewentualne powiązania ze stwierdzonymi objawami skórnymi np.:

objawy oddechowe w powiązaniu z AZS,
herpeswiroza w powiązaniu z powstałym po niej wielopostaciowym rumieniem,
zaburzenia trawienia z nietolerancją pokarmową
objawy ze strony słuchu oraz nerek z toczniem rumieniowatym układowym,
cukrzyca w przebiegu nadczynności kory nadnerczy,
całość symptomów powiązanych z zespołem skórno-nowotworowo-trzustkowym (trzustkowe paranowotworowe wyłysienia, paranowotworowe eksfoliacjne zapalenie skóry).

BADANIE DERMATOLOGICZNE

Podstawą badania dermatologicznego jest rozróżnienie oraz przeanalizowanie pierwotnych i wtórnych wykwitów skórnych.
Charakterystyczne dla dermatozy wykwity pierwotne powstają w początkowym okresie choroby i zazwyczaj są delikatne i szybko przemijające.
Wykwity wtórne powstają w następstwie samoistnej ewolucji wykwitów pierwotnych lub też są następstwem drapania lub wylizywania (zwłaszcza u kotów) albo są skutkiem oddziaływania użytych leków.

IDENTYFIKACJA WYKWITÓW SKÓRNYCH

U kotów interpretacja wykwitów skórnych sprawia więcej trudności niż u psów. Jest to spowodowane:

dużą gęstością sierści,
intensywnym, fizjologicznym wylizywaniem (toaleta),
patologicznym lizaniem ( z powodu świądu).

Rozpoznanie wykwitów nie pozwala na postawienie jednoznacznej diagnozy, gdyż taki sam wykwit może towarzyszyć różnorodnym dermatozom i odwrotnie – ta sama dermatoza może mieć inny przebieg kliniczny.

WYKWITY PIERWOTNE

PLAMKA RUMIENIOWA (RUMIEŃ)

PLAMKA RUMIENIOWA (rumień) jest zaczerwienieniem skóry, miejscowym lub uogólnionym, które zanika pod uciskiem, powstałym w wyniku rozszerzenia naczyń skórnego splotu powierzchownego.

Rumień miejscowy występuje przy:

grzybicy,
nużycy,
promienicy,
kontaktowym zapaleniu skóry.

Rumień uogólniony towarzyszy:

AZS,
nietolerancji pokarmowej,
polekowemu zapaleniu skóry,
chłoniakowi skóry (epiteliotropowy T komórkowy).

WYBROCZYNY

WYBROCZYNY są niezanikającymi pod uciskiem, ciemnoczerwonymi plamkami, powstałymi w wyniku wydostania się erytrocytów poza naczynia skórnego splotu powierzchownego.

Punkcikowate wybroczyny (petechie) to punkcikowate lub soczewkowate plamki:

są obserwowane w trombocytopenii.

Plamiste wybroczyny (ecchymoses) tworzą krwawe podbiegnięcia:

występują w przebiegu FIP jako wynik martwicowego zapalenia naczyń.

Wybroczyny, jako takie rzadko występują u kotów. Jeżeli się pojawią powinny być postrzegane jako sygnał hemostatycznych zaburzeń (trombopenie centralne lub obwodowe) bądź uogólnionej choroby wewnętrznej.

PLAMKA BARWNIKOWA I ODBARWIENIOWA

PLAMKA to modyfikacja zabarwienia skóry, bez nacieku i uwypuklenia.

Plamka barwnikowa powstaje w wyniku nagromadzenia pigmentu melaniny:

wrodzona (lentigo) jest związana ze wzrostem liczby melanocytów w błonie podstawnej naskórka,
nabyta np. w przebiegu pozapalnych przebarwień melaninowych (pęcherzyca liściasta, paraneoplastyczne wyłysienie trzustkowe).

Plamka odbarwieniowa powstaje w wyniku zmniejszonej ilości melaniny (hypomelanosis) lub całkowitego braku melaniny (amelanosis):

ograniczona, wrodzona hipo lub amelanoza u kotów: bielactwo (vitiligo),
uogólniona hipo lub amelanoza, w postaci : piebaldismus, albinizmu (albinismus), zespółu Waardenburga (syndrom Waardenburg).

PĘCHERZ I PĘCHERZYK

PĘCHERZYK to przezroczysty, małych rozmiarów wykwit (od 1 do 3 mm średnicy), wypełniony przejrzystym płynem. Uformowany z niezwykle cienkiego naskórka jest wykwitem delikatnym i chwilowym, zatem rzadko stwierdzanym.

Wyróżniamy pęcherzyki:

naskórkowe: w przebiegu pęcherzycy zwyczajnej i ospie,
podnaskórkowe: występują w epidermolizie pęcherzowej i pemfigoidzie pęcherzowym.

PĘCHERZ to pęcherzyk o średnicy powyżej 3 mm

KROSTA

KROSTA to uwypuklony wykwit ropny, zawierający granulocyty obojętnochłonne oraz uszkodzone keratynocyty. U kotów w przeciwieństwie do psów krosta jest trudna do makroskopowej identyfikacji ze względu na jej delikatność.

Wyróżniamy krosty:

przymieszkowe, które mają centralnie umieszczony włos i świadczą o bakteryjnej infekcji (folikulit bakteryjny – rzadki u kotów lub trądzik – częsty u kotów), zakażeniu grzybiczym lub wyjątkowo o wewnątrzmieszkowej inwazji nużeńców,
pozamieszkowe, spłaszczone i niezależne od mieszków włosowych występują w przebiegu pęcherzycy liściastej i rumieniowej,
przymieszkowe i pozamieszkowe zawierające granulocyty kwasochłonne mogą towarzyszyć AZS, zespołowi eozynofilowemu i inwazji świerzbowców drążących.

GRUDKA

GRUDKA to mała spłaszczona, wyniesiona i ograniczona zmiana powstała w wyniku zgrubienia naskórka lub wierzchnich warstw skóry właściwej.

W zależności od umiejscowienia rozróżniamy grudki:

naskórkowe, spotykane w nabłoniakach kolczystokomórkowych,
mieszkowe, są częste w prosówkowym zapaleniu skóry i AZS (naciek składa się wyłącznie z eozynofilii) oraz w grzybicach i bakteryjnych zapaleniach mieszków włosowych ( z czasem przekształcają się w wewnątrzmieszkowe krosty, które ewoluują do czyraków i reakcji ziarniniakowych),
skórne powstają w wyniku miejscowego nacieku skóry komórkami zapalnymi, którymi w AZS są granulocyty kwasochłonne i mastocyty, w zespole eozynofilowym granulocyty kwasochłonne, a w pokrzywce pigmentowej mastocyty.

Grudki skórne mogą się zlewać tworząc tarczki. Grudki skórne dysmetaboliczne, sa powiązane z ogólnoustrojowymi zaburzeniami metabolicznymi i polegają na nadmiernym śródskórnym nagromadzeniu się bezpostaciowych materiałów: xantoma (nagromadzenie lipidów w przebiegu cukrzycy lub jako pierwotne zaburzenie metaboliczne lipidów).

BRODAWKOWATOŚĆ I WYROŚLA

BRODAWKOWATOŚĆ I WYROŚLA są zmianami pseudoguzowatego:

wyrośla to palczaste lub kalafiorowate rozrosty powstałe z przerostu naskórkowego,
brodawkowatość cechuje rogowacenie i szarość (rogowacenie skórne w przebiegu FeLV).

GUZEK

GUZEK to mniej lub bardziej ograniczona, dotycząca skóry i/lub tkanki podskórnej zmiana, zwarta i uwypuklona.

Guzki skórne odpowiadają nacieczeniu wierzchnich lub głębokich warstw skóry właściwej różnorodnymi komórkami zapalnymi np. w grzybicach głębokich (kryptokokoza, histoplazmoza, sporotrichoza), w swoistych piodermiach (mykobakteriozy, trąd, nokardioza, promienica, piasecznica) oraz w naciekach różnorodnych komórek nowotworowych (nabłoniaki, włókniakoraki, mastocytoma, chłoniaki).
Guzki podskórne mniej ograniczone występują w głębokich grzybicach, swoistych piodermiach oraz w połączeniu z uogólnionym zapaleniem tkanki tłuszczowej – miejscowym, sterylnym guzkowatym zapaleniem tkanki tłuszczowej.

FUNDACJA
CENTRUM LECZENIA ZWIERZĄT

Ratujemy i leczymy zwierzęta

zobacz jak pomagamy zwierzętom

Fundacja Pomocy Zwierzętom Domowym i Dzikim Centrum Leczenia Zwierząt - Organizacja Pożytku Publicznego KRS 0000559333

Kliknij tutaj

WYKWITY WTÓRNE

ŁUSKA

ŁUSKA to białoszara utworzona z keratyny blaszka, odrywająca się ze zgrubiałej warstwy rogowej naskórka.

Wyróżniamy łuski:

łupieżopodobne: małe cienkie, białoszare występują w AZS, dermatozach ektopasożytniczych (cheyletieloza, łupież phityriasis), pewnych przypadkach grzybic,
łuszczycopodobne: szerokie, grube przypominające mikę (krzemian), napotykane są w przebiegu: T epiteliotropowego chłoniaka skórnego, limfocytarnego zapalenia ścian mieszków włosowych, mucynozy zwyrodnieniowej, w postherpesowym rumieniu wielopostaciowym, paranowotworowym eksfoliacyjnym zapaleniu skóry,
kryzki naskórkowe: są u kotów rzadko stwierdzane.

SKLEROZA

SKLEROZA to stwardnienie skóry i tkanki łącznej podskórnej, polegające na nadmiernym nagromadzeniu włókien elastycznych i kolagenu.

Występuje w twardzinie skóry (rzadko u kotów).

ATROFIA

ATRFOFIA polega na ścieńczeniu powłok wskutek zmniejszenia tworzących naskórek i skórę właściwą elementów ( włókna elastyczne i kolagenowe). U kotów jest trudna do rozpoznania z powodu cienkości skóry, ale może towarzyszyć:

nadczynności kory nadnerczy, obserwujemy wówczas rozerwania skórne (dermatosparaxia),
paranowotworowym wyłysieniom trzustkowym.

NADŻERKI I OWRZODZENIA

NADŻERKI I OWRZODZENIA świadczą o ubytkach tkanki naskórkowej (nadżerka) lub skóry i tkanki podskórnej (wrzody). Nadżerki goją się bez blizn, owrzodzeniom zaś zawsze towarzyszy bliznowacenie.

Nadżerki często spotykane są u kotów w dermatozach świądowych (AZS, ektopasożyty, zmiany skórne w zaburzeniach zachowania)
Owrzodzenia obserwowane są rzadziej jako wtórne w przebiegu: swoistych piodermii, głębokich grzybic, niektórych guzów, autoimmunologicznych dermatoz oraz w przebiegu niektórych chorób wewnętrznych (nabyty zespół nadwrażliwości skórnej).

STRUP

STRUP jest mieszaniną krwi, surowicy, wysięku i/lub ropy, które zasychają na powierzchni skóry, przywierając do łusek i włosów. Zazwyczaj są one wtórne w stosunku do rozerwanych pęcherzyków, pęcherzy czy krost.

U kotów obserwujemy strupy:

pojawiające się spontanicznie, duże, grube, zlepnowarstwowe strupy, częste w autoimmunologicznych dermatozach (pęcherzyca liściasta),
wtórne do otarć, o zmiennych rozmiarach i umiejscowieniu, występujące w dermatozach świądowych np. AZS,
punkcikowate w przebiegu prosówkowego zapalenia skóry.

ZLISZAJOWACENIE

ZLISZAJOWACENIE jest zgrubieniem skóry cechującym się zaakcentowaniem linii naskórkowych, zazwyczaj wraz z przebarwieniem.

U kotów występuje bardzo rzadko, może towarzyszyć: atopowemu zapaleniu skóry.

ZASKÓRNIK

ZASKÓRNIK to nadmiernie wypełniony nagromadzonym łojem, keratynocytami i niekiedy bakteriami mieszek włosowy.

U kotów występuje rzadko w przebiegu trądziku, wywoływanego przez Malassezia sp., zapalenia skóry, idiopatycznego zapalenia części twarzowej pyska i nużycy.

SPOSÓB UGRUPOWYWANIA SIĘ WYKWITÓW

Określenie sposobu wzajemnego ugrupowywania się wykwitów jest niezwykle trudne do ustalenia z uwagi na gęstość sierści u kotów. Najczęstsze ugrupowania wykwitów to:

punkcikowate,
soczewkowate,
pieniążkowate,
pierścieniowate,
linijne,
koliste.

TOPOGRAFIA ZMIAN I HIPOTEZY DIAGNOSTYCZNE

Znajomość topografii ma zasadnicze znaczenie z uwagi na charakterystyczne rozmieszczenie zmian w wielu dermatozach. Może być ono jednak zmodyfikowane w wyniku:

przebiegu choroby
zastosowanego leczenia.

Topografia początkowa może być odmienna od stwierdzonej w trakcie konsultacji.

Na podstawie danych z wywiadu i badania klinicznego należy sformułować wstępne hipotezy diagnostyczne (minimum pięć), potwierdzanych lub wykluczanych uzasadnionymi badaniami dodatkowymi.

BADANIA DODATKOWE

Dobór badań dodatkowych wynika z postawionych wcześniej hipotez diagnostycznych, możliwości ich wykonania oraz czasem oczekiwania na wynik. Jeżeli rozpoznanie ostatecznie nie może być ustalone w oparciu o wykonywane w pierwszej kolejności proste, odczytywane od razu badania dodatkowe, musi być wykonana druga seria badań dodatkowych, później odczytywanych. W tych przypadkach zalecane jest leczenie wstępne, ażeby uzyskać zmniejszenie nasilenia objawów i ukierunkować rozpoznanie (np. zwalczanie pcheł przy podejrzeniu APZS).

PROSTE INTERPRETOWANE NATYCHMIAST BADANIA DODATKOWE

TRICHOGRAM

TRICHOGRAM polega na wnikliwym badaniu włosów (końcówki, łodygi, korzenie). Polega ono na mikroskopowej obserwacji (powiększenia 40,100,250) pobranych włosów.

Technika badania:

około 20-30 włosów umieszcza się w kropli oleju mineralnego pomiędzy szkiełkami podstawowym i nakrywkowym,
badanie mikroskopowe przy średnim natężeniu oświetlenia.

Pozwala ono ustalić stadia cyklu rozwojowego włosów (anagen lub telogen), ocenić końcówki (połamane lub nie) oraz łodygi, które mogą być dotknięte licznymi modyfikacjami, takimi jak zakażenia sporami lub grzybnią (grzybice) albo mankiety łojowe (trądzik, nużyca), czy też wykazywać różnorodne uszkodzenia okrywy włosa (skrętne włosy – pili tort, dysplazja włosowa, węzełkowa łamliwość włosów).

BEZPOŚREDNIE BADANIE ZA POMOCĄ LUPY

BEZPOŚREDNIE BADANIE MAKROSKOPOWE SKÓRY I WŁOSÓW Z UŻYCIEM LUPY pozwala wykazać pewną ilość roztoczy i owadów: larwy Trombicula automnalis, Cheyletiella blakei, larwy kleszczy, ale także wszy Felicola subostratus.

ZESKROBINA SKÓRNA

ZESKROBINA SKÓRNA jest badaniem wykonywanym w pierwszej kolejności, polegającym na pobraniu przy użyciu szkiełka i ostrza skalpela materiału do badania mikroskopowego. Technika wykonania zeskrobiny:

przed pobraniem materiału sierść należy wystrzyc,
brzeg skalpela powlec kroplą oleju mineralnego lub chlorolaktofenolu,
ująć fałd skóry pomiędzy palec wskazujący a kciuk,
zeskrobinę pobieramy prostopadle do fałdu, zawsze w tym samym kierunku,
pobrany materiał przenosimy do znajdującej się na szkiełku podstawowym kropli oleju lub chlorolaktofenolu i po wymieszaniu nakrywamy szkiełkiem nakrywkowym.

Wstępne badanie wykonujemy pod powiększeniem 40 i 100, a identyfikację pasożytów pod powiększeniem 250 i 400, stosując umiarkowane oświetlenie. Technika ta pozwala na zidentyfikowanie roztoczy: Notoedres cati, Cheyletiella blakei, Otodectes cynotis, Demodex cati, Demodex gatoi oraz wszy Felicola subrostratus.

TEST Z TAŚMĄ SAMOPRZYLEPNĄ

TEST Z TAŚMĄ SAMOPRZYLEPNĄ (scotch test) dzięki lepkości taśmy pozwala zebrać obecne na powierzchni skóry i włosów pasożyty w różnych stadiach rozwoju. Technika wykonania:

wystrzyżenie lub nie włosów,
taśmę przyklejamy do skóry,
po oderwaniu taśmy od skóry naklejamy ją na szkiełko podstawowe.

Badamy pod mikroskopem pod powiększeniem 40 i 100, a identyfikację pasożytów pod powiększeniem 250 i 400, stosując umiarkowane oświetlenie. Technika zalecane jest dla wykazania różnorodnych stadiów rozwojowych Cheyletiella blakei.

TECHNIKA WYSZCZOTKOWYWANIA

TECHNIKA WYSZCZOTKOWYWANIA polega na umieszczeniu kota na dużym arkuszu białego papieru i energicznym wyszczotkowywaniu. Uzyskany materiał po zebraniu przenoszony jest do kropli oleju i badany mikroskopowo jak w przypadku zeskrobiny. Technika ta jest zalecana do wykazywania: Cheyletiella blakei, wszy Felicola subrostratus oraz pcheł Ctenocephalides felis.

TECHNIKA WYCZESYWANIA

TECHNIKA WYCZESYWANIA z użyciem specjalnego dla wszy i pcheł grzebienia i służy do ich wykrycia i identyfikacji.

BADANIE W ŚWIETLE LAMPY WOODA

BADANIE W ŚWIETLE LAMPY WOODA włosów i łusek jest w mikologii badaniem pierwszoplanowym. Emitowane przez lampę ultrafioletowe promieniowanie rzędu 3650 A wyzwala zielonkawą fluorescencję, typową dla określonych pigmentów (peridyna) zawartych w grzybniach pewnych szczepów Microsporum canis. Badanie należy przeprowadzać w całkowicie zaciemnionym pomieszczeniu, po uprzednim rozgrzaniu lampy Wooda przez 3 do 5 minut, co pozwala wykryć 50% fluoryzujących szczepów.

Należy odróżniać fałszywą fluorescencję, powstałą w następstwie stosowanych miejscowo leków oraz niebieskawe zabarwienie łusek lub żółtawe strupów.

BADANIE CYTOLOGICZNE

BADANIE CYTOLOGICZNE ZMIAN SKÓRNYCH (tzw. kalka skórna) to badanie pozwalające na ukierunkowanie rozpoznania lub rozpoznania dermatozy. W zależności od rodzaju zmian skórnych stosowane są różnorodne techniki badania. Celem uniknięcia deformacji komórek preparaty odciskowe są suszone przed wybarwieniem, bezpośrednio na powietrzu.

Rodzaje barwienia:

wybarwienia szybkie Diff Quick
barwienie Giemzy-May-Grunwalda
Wright.

Te wybarwienia pozwalają uzyskać swoiste zabarwienie cytoplazmy, jąder i mikroorganizmów. Zabarwienie jąder i jąderek jest mniej wyraźne aniżeli wybarwienie przyżyciowe, ale wystarczające dla rozróżnienia zmian neoplastycznych od hiperplastycznych.

Badanie mikroskopowe preparatów cytologicznych wykonywane jest wstępnie pod małym powiększeniem (x100) celem wstępnego ustalenia obszaru do szczegółowego badania, a następnie pod powiększeniem dużym (x1000).

Wykonywanie preparatów odciskowych jest identyczne w:

alergicznych zapaleniach skóry,
zespole eozynofilowym,
dermatozach krostowych, strupiastych i nadżerkowych (dermatozy autoimmunologiczne, piodermie, głębokie grzybice),
dermatozach guzkowych (zapalnych i nowotworowych),
zapaleniu ucha zewnętrznego.

PROSTE INTERPRETOWANE PÓŹNIEJ BADANIA DODATKOWE

HODOWLA GRZYBÓW

HODOWLA GRZYBÓW jest obowiązkowym badaniem dodatkowym dla identyfikacji rodzaju grzyba odpowiedzialnego za rozwój grzybicy. Podłoża do hodowli grzybów:

Sabourauda
Dermatophyte Test Medium (DTM).

Podłoże DTM to podłoże Sabourauda z dodatkiem czerwieni fenolowej, która przy zakażeniu grzybiczym wcześniej, bo po 3-10 dniach, zmienia zabarwienie, co pozwala na szybkie ustalenie podejrzenia. Potem wzrastająca grzybnia wytwarza zasadowe metabolity, które powodują ponowne wystąpienie barwy czerwonej podłoża.

Swoista identyfikacja rodzaju grzyba wymaga potwierdzenia badaniem mikroskopowym wyhodowanej grzybni.

Technika pobierania prób do hodowli grzybów:

odkażenie skóry przez przecieranie gazikiem nasączonym 70% alkoholem przez 30 sekund,
włosy i łuski naskórkowe należy pobierać z centrum i obwodu zmian,
w bezobjawowym nosicielstwie próbę pobiera się jałowym grzebykiem lub wacikiem, które następnie umieszcza się bezpośrednio w podłożu,
posiew wykonuje się sterylną ezą,
inkubacja trwa 10-20 dni w temperaturze 25-27 stopni Celsjusza.

Identyfikacja grzybów wykonywana jest w oparciu badanie makroskopowe hodowli i mikroskopowe grzybni, pobieranej metodą Roth bezpośrednio z wyrosłych na podłożu kolonii. Rozpoznanie mikroskopowe oparte jest na stwierdzeniu charakterystycznych organów (makro i mikrokonidia) oraz budowie strzępków.

DIETA ELIMINACYJNA

DIETA ELIMINACYJNA jest dobrym sposobem rozpoznania nietolerancji pokarmowej.

TESTY ŚRÓDSKÓRNE

TESTY ŚRÓDSKÓRNE są u kotów przedmiotem licznych polemik. Używamy tych samych co u psów stężeń wyciągów alergenowych.

Technika wykonania:

dokładne wystrzyżenie okolicy iniekcji,
śródskórnie wprowadza się po 0,05 ml alergenowych wyciągów,
odczytu dokonuje się po 15 minutach i po 48 godzinach (reakcje późne w APZS).

Test uznawany jest za dodatni jeżeli w miejscu iniekcji pojawi się grudka rumieniowa o średnicy większej od uśrednionych średnic kontroli ujemnej i dodatniej.

U kotów testy śródskórne są często trudne do interpretacji z uwagi na niewielką amplitudę kontroli dodatniej.

WYKONYWANE W DRUGIEJ KOLEJNOŚCI BADANIA DODATKOWE

HODOWLE BAKTERYJNE I ANTYBIOGRAMY

HODOWLE BAKTERYJNE I ANTYBIOGRAMY u kotów wykonywane rzadziej niż u psów. Wskazania do ich wykonywania u kotów:

piodermie nawrotowe,
zapalenie wału pazura,
piodermie swoiste,
ropne zapalenie uszu (gdy cytologia wykaże mieszaną florę bakteryjną: pałeczki i ziarniaki).

BIOPSJE SKÓRY

BIOPSJE SKÓRY są wykonywane, gdy ostateczne rozpoznanie możliwe jest dopiero w oparciu o wynik badania histopatologicznego. Wykonuje się ją również przy poważnych zmianach nadżerkowych i guzkowatych.

Preferowane jest pobierania materiału ze zmian pierwotnych, zaleca się unikanie pobierania wycinków ze zmian starych, rozdrapanych, zmacerowanych, zainfekowanych i leczonych miejscowo.