Manx-kot-z-wyspy-man

Manx – kot z wyspy Man

MANX - KOT Z WYSPY MAN

O czym przeczytasz w artykule:

Manx – kot z wyspy Man. Koty te zawdzięczają swoje istnienie kaprysowi natury. Najpierw zostały odkryte na wyspie Man należącej do archipelagu Wysp Brytyjskich i położonej na Morzu Irlandzkim między Wielką Brytanią a Irlandią. Następnie były hodowane jako bezogonowe mutanty kota typu europejskiego. Szybko stały się modnym rarytasem, co spowodowało wzrost zainteresowania tą rasą. Hodowla tej rasy uznawana jest za nieetyczną.

MANX - CECHY CHARAKTERYTYCZNE

Manxy odznaczają się szczątkowym ogonem i wyższą tylną niż przednią częścią tułowia, co powoduje typowe dla rasy podskakiwanie podczas chodu. Chód ten przypomina skakanie królika i jest cechą  charakterystyczną kotów Manx.

Koty z wyspy Man, tak jak wiele innych ras, które powstały na skutek wad genetycznych, stwarzają poważne problemy hodowlane. Nie dość, że przedstawiciele rasy mają gen letalny, to jeszcze dodatkowo szczątkowy  ogon stanowi silne upośledzenie.

Podskakujący rodzaj chodu jest spowodowany zmianami w obrębie kręgosłupa związanymi z brakiem ogona, które u wielu kotów wywołują pewne dolegliwości , a nawet bolesność. Wady te często idą w parze ze skróceniem jelita grubego i zaburzeniami czynności układu nerwowego, co prowadzi do niekontrolowanego wydalania moczu i kału.

manks-kot-z-wyspy-man

WZORZEC: KOT MANX – Koty KRÓTKOWŁOSE I SOMALIJSKIE – iII kat. wg FIFe

Kod EMS: MAN – kot manx krótkowłosy
Kod EMS: CYM – kot manx długowłosy

  • Pochodzenie:  Wyspa Man, Wielka Brytania
  • Charakter: stabilny, średnio aktywny, przyjacielski; bardzo lojalny i inteligentny, w zachowaniu przypomina psa
  • Aktywność: średnio aktywny, ale lubi się wspinać 
  • Wielkość: nieduży kot, samce nieco większe od samic
  • Waga: samce 4,5-5,5 kg, samice 3,5-4,5 kg
  • Tułów: mocny i zwarty, szeroka klatka, grzbiet krótki, głębokie boki
  • Kształt głowy: głowa dosyć duża i okrągła, o pucołowatym wyglądzie
  • Uszy: średniej wielkości
  • Oczy: duże i okrągłe, o kolorze odpowiadającym umaszczeniu 
  • Nos: średnio długi, bez wyraźnego przełomu
  • Ogon: wzorzec wyróżnia 3 odmiany: rumpy – całkowity brak ogona, zagłębienie w tym miejscu; rumpy riser – występuje lekka wypukłość kości krzyżowej; stumpy – występuje krótki ogon, który jednak nie powinien być dłuższy niż 3 cm. Występują też odmiany niewystawowe zwane: stubby – kot o dłuższym skróconym ogonie, np. 1/2; taily/longy – ogon niemal pełnej długości lub pełny
  • Kończyny: przednie łapy są trochę krótsze niż u większości kotów, natomiast tylne, nieco przykurczone, są silne i muskularne
  • Sierść: występuje w odmianie krótkowłosej i długowłosej
  • Maść: dopuszczalne wszystkie umaszczenia, także z każdą ilością bieli
  • Odporność/podatność na choroby: poza zaburzeniami związanymi  z charakterystyczną budową jest odporny na choroby
  • Długość życia: 8-14 lat (koty obciążone chorobami żyją 3-5 lat)
  • Możliwość zakupu kota w Polsce: nie
  • Cena kota z rodowodem TICA: bd
manks-kot-z-wyspy man

HISTORIA RASY MANX

O powstaniu rasy istnieje wiele legend:

  • jedna mówi, że „praprzodek” Manx był czymś zajęty, gdy biblijny Noe zapraszał zwierzęta na Arkę. Kot zorientował się dopiero w ostatniej chwili i gdy pośpiesznie wbiegł na pokład, Noe przez nieuwagę przyciął mu wrotami ogon, a jego potomkowie rodzili się już bez ogona
  • inna opisuje, że na zatopionym w XVI w. galeonie znajdowały się czarne bezogoniaste koty, które dotarły do Wyspy Man i tam się rozmnażały
  • najprawdopodobniej rasa Manx powstała na wyspie Man (między Anglią, a Irlandią) w wyniku przypadkowej mutacji genetycznej.

ZDROWIE KOTÓW MANX

Budową anatomiczną kot z wyspy Man nieco się różni od innych ras. Jego sylwetka zbliżona jest do budowy królika. Przednie łapy są trochę krótsze niż u większości kotów, natomiast tylne, nieco przykurczone, są silne i muskularne. W pozycji siedzącej kotom tym tworzy się na grzbiecie charakterystyczny garb, wskutek przykrótkich przednich łap.

W miejscu, gdzie u normalnego kota zaczyna się ogon, wiele manksów ma płytkie zagłębienie, widoczne spod lekko zmierzwionej sierści:

  • rumpy – skrajna forma, ma zamiast tzw. rzepu ogonowego tylko małe wgłębienie z wyraźnie wyczuwalną zmianą kostną
  • stumpy – ogon występuje w postaci szczątkowej

Cechę braku lub skrócenia ogona powoduje gen dominujący, który jest letalny w formie homozygotycznej – powoduje on zamieranie zarodków, które otrzymały kopię genu i od matki i od ojca w łonie matki.

Wszystkie koty bez ogona lub ze skróconym ogonem są heterozygotami (mają jeden gen zmutowany i jeden normalny). Natomiast u niektórych kotów bez- lub krótkoogoniastych mogą występować zniekształcenia kręgosłupa, częściowy paraliż, wypadanie odbytu i inne zaburzenia ze strony układu nerwowego. Dolegliwości z tym związane ujawniają się przed czwartym miesiącem życia, stąd najlepsi hodowcy nie sprzedają kotów poniżej tego wieku.

Pomimo braku ogona i występującego u niektórych osobników kicającego chodu, większość manxów radzi sobie w życiu nie gorzej od innych kotów. Doskonale polują na myszy i szczury. Podobnie jak inne koty, spadają na cztery łapy i uwielbiają się wspinać. Wykazują cechy kotów europejskich, dzięki czemu są bardziej wytrzymałe i odporne na choroby niż wiele innych kotów rasowych.

PREDYSPOZYCJE MANKSÓW DO CHORÓB

CHOROBY DZIEDZICZNE
  • DYSGENEZJA KRZYŻOWO-OGONOWA: za brak ogona odpowiada gen manx (M). Jest to gen dominujący, więc zawsze automatycznie się ujawnia. Niemniej jednak u wszystkich noszących go kotów bez ogona, zmutowany jest tylko jeden gen, zaś drugi allel jest zakodowany na ogon pełnej długości (m). Wtedy o kocie mówimy że jest [Mm]. W rezultacie, kociak o kombinacji [MM] będzie miał tak dużo wad kręgosłupa i rdzenia kręgowego, że nie ma szans na przeżycie. Taki gen nazywamy genem śmiertelnym i dlatego rozmnażanie kota bez ogona wymaga dużej ostrożności. Przy rozmnażaniu manksów trzeba za wszelką cenę unikać kojarzenia dwóch osobników w pełni bezogonowych, ponieważ w takim przypadku ryzyko urodzenia kociąt z syndromem manksa jest bardzo wysokie (30%). Osobniki typu rumpy kojarzy się z manksami stumpy lub long.
  • DYSFUNKCJA PĘCHERZOWO-CEWKOWA: osobniki z problemem nietrzymania moczu zwykle są wcześnie poddawane eutanazji. U 50% kotów rumpy stwierdza się nietrzymanie moczu i nieprawidłowości w obrębie kości krzyżowej. Pęcherz może być nadmiernie rozciągnięty z dysfunkcją neurogenną. W badaniach przesiewowych stwierdzono, że Manx jest narażony na zwiększone ryzyko wystąpienia wrodzonych wad dróg moczowych i nietrzymanie moczu niż inne rasy.
  • NIEPRAWIDŁOWOŚCI CHODU: ataksja przechodząca w paraplegię; czasami pojawiają się kocięta z króliczym sposobem chodzenia. Króliczy sposób poruszania się jest silnie związany z
    jamistością rdzenia i postawą ciała podczas chodzenia lub stania. Deficyty chodu mogą być pochodzenia neurogennego lub związane z deformacją kości miednicy. 
  • DYSFUNKCJA OKRĘŻNICY: zatwardzenie i zaparcie na tle neurogennym. Przyczyna to zwyrodnienie szkliste mięśni gładkich i zmniejszona liczba komórek zwojowych w splocie Meissnera. Objawy to ziejąca okrężnica, wzdęty brzuch i przebarwienie krocza u chorych kotów. Niektóre koty mogą mieć również łagodne wypadanie odbytnicy. Deficyty strukturalne lub funkcjonalne mogą pozostać stabilne lub mogą się pogłębiać. 
PREDYSPOZYCJE DO CHORÓB
  • DZIEDZICZNA GŁUCHOTA: jest związana z dominującym genem
    warunkującym biały kolor sierści(W). Występuje u białych kotów tej rasy.
  • ZAPALENIE STAWÓW KRĘGÓW OGONOWYCH: u niektórych kotów ze skróconymi lub długimi ogonami może w późniejszym wieku rozwinąć się zapalenie stawów (jeśli kręgi ogonowe są zniekształcone).

ŻYWIENIE I PIELĘGNACJA MANXÓW

PIELĘGNACJA:

  • Kot manx jest mało wymagający. Zalecane jest czesanie raz na tydzień w celu pozbycia się martwych włosów. Nieco więcej uwagi wymaga szata odmiany długowłosej, tym kotom warto podawać preparaty odkłaczające. Warto też systematycznie kontrolować stan uszu oraz przycinać pazurki.

ŻYWIENIE:

  • Manx nie ma szczególnych wymagań żywieniowych. Powinien otrzymywać dobrej jakości pokarm dostosowany do wieku i aktywności oraz innych potrzeb (np. dla kastratów). Zalecana jest wysokiej jakości sucha karma, ułatwiająca wypróżnianie, lub dobrze zbilansowana dieta BARF.

TYLKO U MANXÓW

  • Nawet po dwóch bezogoniastych osobnikach mogą przyjść na świat kocięta z normalnymi, długimi ogonami, które odziedziczyły po każdym z rodziców niezmutowaną wersję genu.
  • Nie da się hodować wyłącznie kotów bezogoniastych lub ze skróconymi ogonami. Co ciekawe jednak, zmutowany gen jest w jakiś sposób preferowany przy tworzeniu nasienia, ponieważ u samca plemniki niosące ten gen mogą stanowić aż 70%, zamiast oczekiwanych 50%. Dlatego też na świat przychodzi więcej kotów z mutacją niż powinno to wynikać ze statystyk.
.
poradnik-pierwszej-pomocy

Skomentuj

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

error: Content is protected !!
Scroll to Top